تاریخ نگاری counter-factually که به عنوان تاریخ مجازی نیز شناخته می شود یک نوع خاص از تاریخ نگاری است که فرضیات مختلف را بررسی می‌کند تا به سوالاتی که با “چه می شد اگر…” آغاز می‌شود پاسخ دهد. این نوع تاریخ نگاری به تحلیل و بررسی احتمالات و اتفاقات مختلف تاریخی می‌پردازد که در واقعیت رخ نداده‌اند و معمولاً به منظور بررسی تأثیرات و اثرات احتمالی رویدادهای تاریخی بر جهان و تاریخ استفاده می‌شود. این شیوه به بررسی سناریوهای مختلف و احتمالات مختلف در تاریخ می‌پردازد و سعی دارد به دیدگاه‌های مختلف و چشم اندازهای جدید درباره رویدادهای تاریخی نظر کند. این رویکرد نیاز به نگاه خلاقانه مورخ دارد و اینکه چگونه می توان واکنش شخصیت ها و یا نظامات اجتماعی حاکم بر جوامع را با تغییر یک یا چند پارامتر مشخص کرد. برخی این نوع تاریخ نگاری را گونه ای ادبی دانسته اند که تاریخ و حوادث تاریخی را با برون یابی جدول زمانی بررسی می کند که در آن رویدادهای مهم تاریخی یا رخ نداده اند یا نتیجه ای متفاوت از نتیجه واقعی تاریخی داشته اند اما به هر حال برای آینده و آینده نگری می تواند مفید باشد. به علاوه، تاریخ نگاری counter-factually می‌تواند به ما کمک کند تا بهتر درک کنیم که چطور تاریخ واقعی شکل گرفته است و چطور این رویدادها به هم مرتبط بوده‌اند.

برای اطلاع بیشتر به این وبگاه ها رجوع شود:

https://brill.com/view/journals/jph/10/3/article-p333_1.xml

https://www.jstor.org/stable/2505666

https://www.timeshighereducation.com/news/counterfactual-history-why-what-didnt-happen-matters

مطالب مرتبط:

یک خاطره‌نگاری متفاوت و واقع‌گرایانه (معرفی کتاب «نه برای جنگ») معرفی تاریخ نگاران مکتب آنال (قسمت دوم) كارگاه آموزشی تاریخ شفاهی و کارآفرینی رابطه تاریخ و علم آمار